شهر سبزوار یکی از قدیمیترین و پرآوازهترین شهرهای استان خراسان رضوی است که به دلیل داشتن تاریخ کهن، فرهنگ غنی و آثار تاریخی متعدد، توجه بسیاری از پژوهشگران و گردشگران را به خود جلب کرده است. این شهر که روزگاری به عنوان مرکز علم و ادب شناخته میشد، میزبان بناهایی است که هر یک یادگاری از تاریخ پرشکوه ایران زمین هستند.
1. مسجد جامع سبزوار
یکی از مهمترین بناهای تاریخی سبزوار، مسجد جامع این شهر است که قدمت آن به دوران تیموریان بازمیگردد و در قرن هشتم هجری قمری، ساخته شده . در طول قرون بعد، بخشهایی از این مسجد مرمت و بازسازی شده است.
بازدید از این مسجد با معماری خاص ایرانی-اسلامی، گنبدهای بلند و کاشیکاریهای زیبا، به علاقهمندان به هنر و معماری پیشنهاد می شود .
- مسجد جامع در مرکز شهر سبزوار و در خیابان بیهق قرار دارد و دسترسی به آن از سایر نقاط شهر بسیار آسان است.
2. آرامگاه حاج ملا هادی سبزواری
یکی دیگر از بناهای تاریخی سبزوار آرامگاه حاج ملا هادی سبزواری است . حاج ملاهادی از متفکران برجسته ایران در دوران قاجار بود که در زمینههای فلسفه، عرفان، و علوم دینی فعالیت میکرد بهویژه در زمینه حکمت متعالیه شهرت دارد و یکی از افتخارات تاریخی سبزوار به شمار می رود .
آثار برجسته:
- شرح منظومه: کتابی فلسفی که به عنوان یکی از منابع اصلی تدریس فلسفه اسلامی شناخته میشود.
- اسرار الحکم: اثری در عرفان و فلسفه که جایگاه ویژهای در تاریخ اندیشه ایران دارد.
- وی در میان مردم سبزوار و جامعه علمی به دلیل سبک زندگی ساده و تدریس حکمت و عرفان احترام بسیاری داشت
- آرامگاه حاج ملاهادی سبزواری در میدان کارگر سبزوار قرار دارد.
تیم پرش مفتخر است که با همکاری مسئولین سبزوار اقدام به ساخت تور مجازی آرامگاه حاج ملا هادی سبزواری کرده است. برای مشاهده اینجا کلیک کنید.
3.کاروانسرای فرامرزخان
کاروانسرای فرامرزخان یکی دیگر از بناهای تاریخی سبزوار است که یادآور دوران شکوه جاده ابریشم است.
در گذشته بهعنوان محل استراحت کاروانها و مسافران مورد استفاده قرار میگرفت و نقش مهمی در تسهیل تجارت و حملونقل کالاها در مسیر جاده ابریشم داشت.کاروانسرای فرامرز خان به دوران قاجار برمیگردد و به دستور فرامرزخان سبزواری، یکی از شخصیتهای برجسته محلی، ساخته شده است.
- این کاروانسرا در غرب میدان کارگر سبزوار واقع شده است.
4. بقعه امامزاده یحیی
یکی از زیارتگاههای مهم و تاریخی سبزوار است که از نظر مذهبی، فرهنگی و معماری اهمیت ویژهای دارد. این بنا به امامزاده یحیی بن زید بن علی بن حسین (ع) نسبت داده میشود که از نوادگان امام زینالعابدین (ع) است.
- این آرامگاه در مرکز شهر و چهار راه بیهق واقع است.
5.منار خسروگرد
منار خسروگرد یکی از قدیمیترین و مرتفع ترین منارههای ایران است که در سال 505 هجری قمری، در دوره سلجوقیان، به دستور تاج الدوله ابوالقاسم بن سعید ساخته شده است
اقدامات حفاظتی برای جلوگیری از تخریب این بنای تاریخی انجام شده، اما همچنان نیازمند توجه بیشتری است.
این مناره نمادی از معماری سلجوقی است و نشاندهنده اوج هنر و مهندسی دوران اسلامی ایران است.به دلیل اهمیت تاریخی و فرهنگی، این بنا در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
- منار خسروگرد در 5 کیلومتری غرب سبزوار و در مسیر جاده تهران _ مشهد قرار دارد .
6. یخدانهای تاریخی
یخدانهای سبزوار از جمله آثار تاریخی و معماری برجسته این منطقهاند که در گذشته برای ذخیره و نگهداری یخ در فصلهای گرم سال مورد استفاده قرار میگرفتند. این سازهها نمونهای از هوش و مهارت مهندسان ایرانی در مدیریت منابع طبیعی و سازگاری با محیطزیست در اقلیم خشک و نیمهخشک ایران هستند. یخدانها به شکل مخروطی یا گنبدی ساخته شدهاند که باعث کاهش تبادل حرارت و جلوگیری از ذوب یخ میشده است.
- این یخدان ها در اطراف مسیر جاده ای سبزوار به سمت مشهد قرار دارد و قدمت آن به دوره ی قاجار برمی گردد.
7.بازار تاریخی سبزوار
یکی دیگر از بناهای تاریخی سبزوار ، بازار سرپوشیده است که در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده و طولی 140 متری همراه با 4 خروجی دارد.
این بازار که قدمتش به دوره تیموریان و صفویه میرسد، نمادی از شکوه معماری ایرانی و سنتهای بازرگانی در ایران قدیم است.
- بازار سرپوشیده در خیابان بیهق و در نزدیکی بقعه امامزاده یحیی قرار دارد.
8. آتشکده خانه دیو
این بنا احتمالاً به دوران ساسانیان تعلق دارد، دورانی که آیین زرتشتی دین رسمی ایران بود و ساخت آتشکدهها رواج داشت. منطقه اطراف آن نیز دارای مناظر طبیعی زیبایی است که آن را به مکانی جذاب برای گردشگران تبدیل کرده است.
- این آتشکده در نزدیکی روستای مزینان سبزوار واقع شده است.
9. مدرسه فخریه
مدرسه فخریه یکی از آثار تاریخی با ارزش سبزوار است که در دوران صفویه بنا شد. این مدرسه که در گذشته محلی برای آموزش علوم دینی و اسلامی بوده است، با حیاط مرکزی، حجرههای متعدد و تزئینات گچبری زیبا شناخته میشود.
- حد فاصل بین میدان دروازه عراق و چهار راه بیهق واقع شدهاست
آرامگاه کاشفی
آرامگاه کمالالدین حسین کاشفی (معروف به کاشفی سبزواری)، یکی از مکانهای تاریخی و فرهنگی مهم شهر سبزوار است.
کاشفی یکی از عالمان و ادیبان برجسته قرن نهم هجری بود و آثار ادبی و عرفانی زیادی از خود به جای گذاشت که مهمترین آنها کتاب “روضهالشهدا” است. این اثر یکی از نخستین منابع در ذکر وقایع کربلا به شیوهای داستانی و حماسی است که بعدها الهامبخش مراسم تعزیه و مرثیهخوانی در ایران شد.
- ضلع جنوبی خیابان شهدا (خواجه نظام الملک)
تورمجازی آرامگاه کاشفی کاری از تیم پرش